Ledger Nano S review

De Nano S is de eerste hardware wallet van het Franse merk Ledger. Ledger lanceerde de Nano S in 2016. Op dat moment bestond alleen nog de Trezor One als hardware wallet. De Nano S is sindsdien een van de meest populaire hardware wallets geweest.

In dit artikel zullen we de hardware wallet Nano S reviewen. Het hoofdargument om een hardware wallet aan te schaffen is dat je hiermee zelf de eigenaar bent van de private key, en dat de private key beschermd is met een beveiligingschip.

Het is goed om je eerst te oriënteren en uit te zoeken welke hardware wallet wat voor jou is. Na het lezen van dit artikel heb je een beter beeld van de Nano S en weet je of deze een goede aanvulling is op jouw wensen.

Samenvatting Ledger Nano S

Hieronder zijn onze belangrijkste bevinden opgesomd aan de hand van plus- en minpunten.

Pluspunten Ledger Nano S

De Ledger Nano S heeft de volgende voordelen:

• Betaalbare hardware wallet: al te te koop voor 64,95 euro.
• Product van een groot merk: software blijft doorontwikkeld
• Veel verschillende cryptomunten en tokens worden ondersteund
• Veel extra mogelijkheden zoals staking, NFT ondersteuning en crypto (ver)kopen vanuit Ledger Live

Minpunten Ledger Nano S

De Ledger Nano S heeft de volgende nadelen:

• Werkt alleen wanneer aangesloten met een kabel
• Werkt niet met iPhones, wel met Android telefoons maar alleen met een OTG kabel. 
• Over het algemeen werken Chromebooks vaak minder goed samen met Hardware Wallets
• Relatief weinig geheugen. De Nano S kan slechts 2 tot 3 apps tegelijk aan.
• Oogt fragiel: weegt weinig en voelt zwak aan

Wie koopt een Ledger Nano S?

De Nano S is een goede hardware wallet voor je als:

• Je slechts enkele cryptomunten te beveiligen hebt
• Je opzoek bent naar een voordelige hardware wallet

Welke cryptomunten op Ledger Nano S?

De Ledger Nano S kan de cryptomunten bitcoin, ethereum, tether, binance coin, usd coin, xrp(ripple), cardano, solana, terra, avalanche, dogecoin, binance usd, polkadot, shiba inu, terraUSD, Polygon, crypto.com coin, wrapped bitcoin, dai en cosmos opslaan. De zojuist genoemde cryptomunten zijn de top-20 cryptomunten qua marktkapitalisatie op het moment van schrijven (maart 2022). Dit betreft slechts een kleine selectie van alle munten die door de Nano S ondersteund wordt.

Mainnet cryptomunten

De Nano S kan nog veel meer cryptomunten opslaan dan genoemd in voorgaande alinea. Het zijn er zoveel dat het moeilijk in een lijst te zetten is. Daarom vind je op de Nano S productpagina een zoektool waarin je kunt zoeken welke cryptomunten de Nano S kan beveiligen. 

Tokens Ledger Nano S (erc20, bep20 etc.)

Naast cryptomunten zijn er ook heel veel tokens. Vooral tokens van de ethereum en binance chain netwerken zijn populair maar inmiddels zijn er al meer netwerken bijgekomen. In onderstaande tabel zie je alle token types terug die je met de Nano S kunt opslaan en met welke applicatie je dat kunt doen.

Functionaliteit Ledger Nano S

In de kern dient een hardware wallet om crypto op te kunnen slaan. De Nano S biedt echter meerdere mogelijkheden. We leggen ze hieronder voor je uit. 

Staking

Veel populaire cryptomunten gebruikten PoS (Proof of Stake) als beveiligingsprotocol. Daarom is het mogelijk deze munten te staken. Vanuit Ledger Live kun je de volgende munten staken:

• Tezos (XTZ)
• Tron (TRX)
• Cosmos (ATOM)
• Algorand (ALGO)
• Polkadot (DOT)
• Ethereum (ETH)

Dit zijn slechts de munten die je kunt staken vanuit de Ledger Live applicatie. Ook zijn er veel cryptomunten die je kunt staken samen met een andere applicatie. Vaak is dit een applicatie die ontwikkeld is door de community van de cryptomunt. Dit geldt bijvoorbeeld voor:

• Cardano (ADA)
• Avalanche (AVAX)
• Terra (LUNA)
• EOS (EOS)
• Neo (NEO)
• Cronos (CRO)
• Nem (XEM)
• Internet Computer (ICP)
• Elrond (EGLD)
• Algorand (ALGO)
• Kusama (KSM)
• NEAR (NEAR)
• Waves (WAVES)
• Solana (SOL)
• Ark (ARK)
• Polygon (MATIC)

NFT

Een van de meest recente toevoegingen van functionaliteit aan Ledger Live is de mogelijkheid om NFT’s te beheren. Op het moment van schrijven (maart 2022) kan dit alleen nog met de Nano X en niet met de Nano S. NFT’s zijn al wel te beheren met een Nano S maar dan altijd in combinatie met een andere applicaties zoals MetaMask en Rarible. 

Crypto (ver)kopen

Ook is het tegenwoordig mogelijk vanuit Ledger Live rechtstreeks je crypto te kopen en verkopen. Dan komt de crypto na aanschaf meteen in je wallet. Dit scheelt je weer de withdrawal fee van een exchange en biedt je een stuk gebruiksgemak. BTC Direct heeft ook een integratie met Ledger Live. Zo kun crypto kopen en betalen met iDeal (NL), Bancontact (B), credit card en bank overschrijving.

Beveiliging Ledger Nano S

Veiligheid is de hoofdreden om een Nano S aan te schaffen ten opzichte van crypto bewaren op een exchange of online software wallet. Onderstaande alinea’s leggen uit hoe die extra veiligheid tot stand komt op een Nano S.

Beveiligingschip

Een Nano S is beveiligd met een ST31H320 en STM32F042 chip. Een Nano S is CC EAL5+ gecertificeerd. Deze beveiligingschips beveiligen je private key. Je private key is een cryptografische code die je aanmaakt bij het instellen van je wallet. De private key is een sleutel waarmee je toegang krijgt tot je crypto en transacties kunt uitvoeren. Het is belangrijk dat je de private key correct en veilig opslaat. Degene die de private key heeft, bezit de crypto op de wallets waar de private key bij hoort.

Recovery seed Ledger Nano S

Om je private key goed en veilig vast te kunnen leggen vertaalt je Nano S dit aan de hand van de BIP39 in 24 woorden. Dit doen de meeste hardware wallets. De BIP39 woordenlijst is een lijst van 2048 woorden waarvan de eerste vier letters uniek zijn. Hetzelfde woord kan vaker dan een keer voorkomen bij jouw 24 woorden. Deze 24 woorden noem je een recovery seed. Andere gebruikte termen voor een recovery seed zijn: ‘seed phrase’, ‘recovery phrase’, ‘seed words’ en ‘24 woorden’.

Door de vertaling van je private key aan de hand van BIP39 kun je jouw private key wel lezen en makkelijker vast leggen door op te schrijven. 

Extra beveiligingsfuncties

Met de Nano S kun je een extra woord toevoegen aan je recovery seed van 24 woorden. Dit heet ook wel ‘25ste woord’, ‘hidden wallet’ of ‘passphrase’. Ledger noemt dit ‘advanced passphrase security’. Dit is een extra laag veiligheid om je crypto veilig te stellen van hacks en diefstal. Echter, ga hier alleen mee aan de slag als je dit thema goed beheerst.

De Ledger Nano S gebruiken

Voordat je begint met je Nano S in te stellen, is het handig dat je Ledger Live alvast installeert op je Android telefoon of computer. Als je de Nano S aansluit met de kabel kun je hem aanzetten. De Nano zal vragen of je een wallet wilt herstellen of een nieuwe wallet wil aanmaken. Kies voor aanmaken als je dit voor het eerst doet.

Bij het instellen van je Nano S stel je eerst een pincode in van 4 t/m 8 cijfers. Deze pincode zul je nodig hebben om je Nano S te ontgrendelen. Hierna krijg je jouw recovery seed per woord te zien. Het is belangrijk om dit goed te noteren. Het fijne aan de setup van de Nano S is dat je constant kunt zien bij het hoeveelste woord je bent. 

Als het instellen voltooid is kun je verbinden met Ledger Live. Dit moet je op de Nano S bevestigen. Als je dit voor het eerst doet leidt Ledger Live je door een kort proces dat nagaat of je wel je recovery seed opgeslagen hebt. Zorg dat er niemand met je meekijkt terwijl je de installatie procedure doorloopt.

Nu je in Ledger Live zit kun je via de ‘Manager’ apps installeren. Dit zijn coin apps. Als je de bitcoin app installeert kun je nieuwe Bitcoin wallets aanmaken en de bestaande beheren. Om bitcoin transacties uit te voeren moet de bitcoin app op de Nano S staan. Op de Nano S is de opslagcapaciteit beperkt waardoor er zo’n 2 tot 5 apps tegelijkertijd geïnstalleerd kunnen zijn. Dit is een minpunt, zeker voor gebruikers met een uitgebreide crypto portfolio. Echter, dit betekent niet dat je slechts 2 tot 5 verschillende cryptomunten kunt beveiligen. Je kunt de apps weer verwijderen en andere installeren. Vervolgens kun je verwijderde apps ook weer terug installeren.

Screenshot van de ‘Manager’ sectie in Ledger Live. De plek waar je coin-apps kunt installeren en verwijderen.

Inbegrepen bij een Ledger Nano S

In de verpakking van een Nano S is inbegrepen:

• 1x Ledger Nano S
• 1x Micro-USB kabel
• 1x Beknopte uitleg flyer (Engelstalig) 
• 1x Sleutelhanger koord
• 3x Papiertjes voor je 24 woorden (recovery seed)

Concurrentie Ledger Nano S

De Nano S bevindt zich in een markt met concurrentie. In 2019 heeft Ledger de opvolger Nano X geïntroduceerd. 

Ledger Nano S vs Ledger Nano X

In onderstaande tabel vergelijken we de Nano S met de opvolger van Ledger: de Nano X.

Ledger Nano S vs Trezor One

In onderstaande tabel vergelijken wij de Nano S met een vergelijkbare populaire hardware wallet: de Trezor One.

Bevindingen Ledger Nano S

Alles bij elkaar opgeteld is de Ledger Nano S een een hardware wallet met een hele goede prijs/kwaliteit verhouding. Het is een van de goedkoopste wallets, terwijl het qua functionaliteit vaak meer kan dan wallets van andere merken die duurder zijn. Het is fijn dat de Ledger Live applicatie en Ledger Nano S firmware regelmatig geüpdatet wordt en dat de functionaliteit van Ledger Live regelmatig wordt uitgebreid.

Een nadeel van de Nano S vinden wij dat het niet te gebruiken is met een iPhone. Hiermee sluit het product een grote groep gebruikers uit. Een ander nadeel is het feit dat er weinig geheugen op de Nano S zit. Dit zorgt dat je niet veel verschillende coins tegelijkertijd kunt beheren. Stel je hebt veel verschillende cryptomunten en je wil alles verkopen, dan kan dit bij elkaar uren duren. Iets wat de Nano S - samen met veel andere wallets - ook niet mee heeft zitten, is de fragiliteit. Het weegt weinig en voelt zwak aan. Verder is het scherm erg klein waardoor het soms moeilijk is tekst te lezen vanaf de wallet.

De Nano S heeft minpunten die afhankelijk van de gebruiker nadelig kunnen uitpakken. Neem deze mee in jouw overweging. Qua prijs/kwaliteit zijn we super enthousiast over de Nano S.

Tips Ledger Nano S

Wij hebben veel ervaring met hardware wallets en voor elke wallet eigenaar hebben we een aantal tips. Voor jou hebben we hieronder deze tips toegepast op de Ledger Nano S.

• Wil je toch liever een Ledger Nano X? Overweeg dan een Ledger Nano S als back-up wallet te nemen! Je kunt dezelfde backup-woorden in meerdere hardware wallets instellen. Is er iets met je Nano X? Kun je er alsnog bij met je Nano S.
• Snap je goed hoe je Nano S werkt en hoe alles werkt omtrent je recovery seed? Overweeg dan een ‘25ste woord’ toe te voegen. Ledger noemt dit ‘advanced passphrase security’. Zo heb je extra veiligheid. Let op dat je op deze manier een nieuwe privé sleutel aanmaakt. Je hebt dan effectief een nieuwe wallet. 
• Controleer na het instellen van je wallet of je recovery seed juist is. Doe dit door de volgende stappen uit te voeren:
  1. Schrijf je recovery seed op papier.
  2. Voer een test transactie uit naar je nieuw aangemaakte wallet. Doe dit met een klein bedrag.
  3. Reset je Nano S. Nu is je private key verwijderd.
  4. Start de Nano S weer op en ga voor ‘wallet herstellen’. Gebruik je recovery seed om hem te herstellen.
  5. Herstellen gelukt? Zie je de test transactie terug? En lukt het om de inhoud van deze test transactie nogmaals te versturen? Zo ja, weet je zeker dat jij je recovery seed juist hebt vastgelegd. Zo nee, dan heb je ergens een fout gemaakt.
• Leg je recovery seed vast in metaal: koop een seed phrase back-up.
• Bewaar je recovery seed back-up op een veilige plek waar niemand het kan vinden.
• Maak absoluut geen online back-up van je recovery seed. Dus geen foto’s, uitgeschreven tekst of wat dan ook.

Video